ترمیم دندان چیست؟
ترمیم دندان یا پر کردن دندان، یک روش درمانی است که در آن بخشی از دندان که به دلایلی مانند تسویه دندان تخریب شده یا دچار ترک یا شکستگی شده است، با استفاده از مواد ترمیمی جایگزین می‌شود. این روش برای بازسازی و بهبود عملکرد و ظاهر دندان‌های آسیب دیده استفاده می‌شود. ترمیم دندان معمولاً یکی از دو نوع مواد ترمیمی استفاده می‌شود: فلزات یا مواد قابل روکش. در ترمیم دندان با استفاده از فلزات، معمولاً آمالگام (آلیاژ طلا و فضا) یا کروم-کبالت استفاده می‌شود. این نوع ترمیم‌ها معمولاً در دندان‌های پشتی استفاده می‌شوند زیرا مقاومت بالایی دارند.( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )
در صورت استفاده از مواد قابل روکش، معمولاً از رزین‌های مصنوعی مانند کامپوزیت یا آمالگام رزینی استفاده می‌شود. این نوع ترمیم‌ها به دلیل رنگبندی مشابه دندان طبیعی و ظاهر طبیعی‌تر، بیشتر در دندان‌های قابل مشاهده مانند دندان‌های جلو استفاده می‌شوند. برای انجام ترمیم دندان، ابتدا دندان آسیب دیده و باقیمانده ترمیم قبلی برداشته می‌شود. سپس خراشی در دندان ایجاد می‌شود تا فضای مورد نیاز برای قرارگیری ماده ترمیمی فراهم شود. سپس ماده ترمیمی مناسب انتخاب شده در فضای خراش شده قرار داده می‌شود و با استفاده از تکنیک‌های خاصی مثل سخت‌شدن تحت نور یا استفاده از لیزر، محکم می‌شود. در نهایت، ترمیم صاف و شکل‌بندی می‌شود تا با دندان‌های دیگر تطبیق کند و عملکرد و ظاهر طبیعی را به حفظ کند.
روش های ترمیم دندان به صورت مستقیم
روش‌های ترمیم دندان به صورت مستقیم عبارتند از:
- پرکردن با کامپوزیت: در این روش، از ماده‌ای به نام کامپوزیت استفاده می‌شود. دندان آسیب دیده و تمیز می‌شود و سپس لایه‌هایی از کامپوزیت به آرامی درون دندان قرار داده می‌شود. هر لایه با استفاده از نور خاصی به نام نور پلیمریزاسیون سخت می‌شود. در نهایت، ترمیم صاف و شکل‌بندی می‌شود تا با دندان‌های دیگر تطبیق کند.
- پرکردن با آمالگام: آمالگام یک آلیاژ فلزی است که برای ترمیم دندان‌های پشتی استفاده می‌شود. در این روش، دندان آسیب دیده حفره‌بندی شده و آمالگام درون حفره قرار داده می‌شود. سپس آمالگام به شکل صاف و شکل‌بندی شده تا با دندان‌های مجاور تطبیق کند.
- پرکردن با آمالگام رزینی: در این روش، از آمالگامی که حاوی رزین استفاده می‌شود. ابتدا دندان آسیب دیده تمیز می‌شود و سپس آمالگام رزینی درون حفره قرار داده می‌شود. سپس با استفاده از نور خاص، آمالگام رزینی سفت شده و صاف می‌شود.
- پرکردن با آمالگام طلا: این روش کمتر استفاده می‌شود اما در برخی موارد خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. آمالگام طلا به عنوان یک ماده ترمیمی مقاوم و دارای خواص ضد عفونی کننده استفاده می‌شود. آمالگام طلا درون حفره قرار داده می‌شود و سپس صاف و شکل‌بندی می‌شود.
( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )
ترمیم دندان پوسیده با آمالگام
ترمیم دندان پوسیده با آمالگام یکی از روش‌های معمول برای ترمیم دندان‌های پوسیده است. آمالگام یک آلیاژ فلزی است که معمولاً از ترکیب طلا، نقره، و سایر عناصر تشکیل شده است. این آلیاژ فلزی به دلیل مقاومت و استحکام بالا در برابر فشار و سایش، برای ترمیم دندان‌های پشتی استفاده می‌شود.
فرایند ترمیم دندان پوسیده با آمالگام عموماً به شرح زیر است
- تهیه حفره: ابتدا، دندان پوسیده و آسیب دیده بررسی می‌شود. سپس با استفاده از بور یا ابزارهای دندانپزشکی دیگر، حفره پوسیدگی و باقیمانده‌های دندانی آسیب دیده برداشته می‌شوند. این مرحله به تهیه فضایی برای قرارگیری آمالگام کمک می‌کند.
- قرار دادن آمالگام: پس از تهیه حفره، آمالگام به شکلی مناسب برای پر کردن حفره درون دندان قرار داده می‌شود. دندانپزشک ممکن است از لایه‌بندی آمالگام استفاده کند و هر لایه را با استفاده از نور خاص فعال کند تا سفت شود. این فرآیند به عنوان پلیمریزاسیون آمالگام شناخته می‌شود.
- شکل‌دهی و ترمیم نهایی: پس از قرار دادن آمالگام، دندانپزشک ترمیم را صاف و شکل‌بندی می‌کند تا با دندان‌های طبیعی تطبیق کند و ظاهر طبیعی داشته باشد. این شامل اصلاح اندازه، شکل و طول ترمیم می‌شود.
روش ترمیم دندان پوسیده با آمالگام معمولاً مقاومت و استحکام بالایی دارد و در مواردی که دندان قوی و پشتیبان کافی دارد، مناسب است.
ترمیم دندان های جلو با کامپوزیت
ترمیم دندان‌های جلو با کامپوزیت یکی از روش‌های معمول برای بهبود ظاهر و ترمیم دندان‌های آسیب دیده در ناحیه جلوی دهان است. کامپوزیت یک ماده ترمیمی رزینی است که به رنگ دندان شبیه است و با دندان‌های طبیعی تطبیق می‌کند. این روش یک روش ترمیمی مستقیم است، به این معنی که ترمیم به طور مستقیم در دهان انجام می‌شود.
فرایند ترمیم دندان های جلو با کامپوزیت عموماً به شرح زیر است
- آماده سازی دندان: در ابتدا، دندان آسیب دیده و آسیب دیدگی‌ها بررسی می‌شوند. بخش‌های پوسیده، شکسته یا شکافته از دندان برداشته می‌شوند. همچنین، سطح دندان آسیب دیده به طور ملایم تراشیده می‌شود تا فضای کافی برای قرارگیری کامپوزیت فراهم شود.
- انتخاب رنگ: دندانپزشک برای انتخاب رنگ مناسب برای کامپوزیت از چارت رنگی استفاده می‌کند. او سعی می‌کند رنگ کامپوزیت را به گونه‌ای تطبیق دهد که با رنگ دندان‌های طبیعی شما همخوانی داشته باشد.
- لایه‌بندی کامپوزیت: دندانپزشک کامپوزیت را به طور لایه‌لایه درون حفره دندان قرار می‌دهد. هر لایه کامپوزیت با استفاده از نور خاصی به نام نور پلیمریزاسیون سخت می‌شود. این نور باعث شده کامپوزیت سفت شده و به دندان متصل شود.
- شکل‌دهی و صاف‌کاری: پس از قرار دادن کامپوزیت، دندانپزشک شکل‌دهی و صاف‌کاری را انجام می‌دهد. او از ابزارهای خاصی استفاده می‌کند تا کامپوزیت را به شکل صحیح برش دهد و صاف کند. هدف این مرحله ترمیم دندان را به شکل طبیعی و همخوانی با دندان‌های اطراف می‌سازد.
- پایان‌دهی: در انتها، ترمیم دندان با استفاده از فرآیندهای پایانی بهبود می‌یابد. این شامل اصلاح شکل نهایی، اندازه‌بندی، و صاف‌کاری نهایی است تا دندان به شکل طبیعی و زیبا بهاندازه و شکل دهان شما برسد.
( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )
ترمیم دندان با پروتز اینومر
ترمیم دندان با پروتز اینومر یکی از روش‌های معمول برای ترمیم دندان‌های آسیب دیده یا گم شده است. پروتز اینومر یک نوع رزین آکریلیکی است که برای تهیه پروتزهای دندانی استفاده می‌شود. این روش به عنوان یک روش ترمیمی غیرمستقیم شناخته می‌شود، به این معنی که پروتز در محلی جداگانه ساخته شده و سپس در دهان قرار می‌گیرد.
فرایند ترمیم دندان با پروتز اینومر عموماً به شرح زیر است
- برداشت اندازه: در ابتدا، دندانپزشک اندازه دقیق دندان مورد نظر را برداشت می‌کند. این شامل برداشت اندازه دندان‌های همسایه و رگه‌های لثه نیز می‌شود. این مرحله برای تهیه پروتز دقیق و مناسب بسیار مهم است.
- ساخت پروتز: بر اساس اندازه‌های برداشت شده، پروتز اینومر ساخته می‌شود. این شامل ساخته شدن مدل دقیق دندان، ساختار داخلی پروتز و ترکیب رنگ‌ها است. پروتز در آزمایشگاه دندانپزشک ساخته می‌شود و در مرحله بعدی به دندانپزشک برگردانده می‌شود.
- قرار دادن پروتز: پس از ساخت پروتز، دندانپزشک آن را در دهان قرار می‌دهد. او ممکن است از مواد چسبنده خاصی استفاده کند تا پروتز را به دندان‌های اطراف متصل کند. پروتز با دقت قرار داده می‌شود تا به شکل طبیعی با دندان‌های دیگر تطبیق یابد.
- تنظیمات نهایی: پس از قرار دادن پروتز، دندانپزشک صحت تنظیمات نهایی را بررسی می‌کند. او ممکن است نیاز به تنظیماتی برای بهبود بلندی، فشار و تماس درست پروتز با دندان‌های دیگر داشته باشد. این مرحله شامل تنظیم راحتی و عملکرد صحیح پروتز است.
مراحل انواع روش های ترمیم دندان
روش‌های مختلفی برای ترمیم دندان وجود دارند. در زیر، مراحل عمومی برای چند روش ترمیم دندان را شرح می‌دهم:
ترمیم دندان با پرکردن رزینی (کامپوزیت):
- آماده‌سازی دندان: دندانپزشک بخش‌های تخریب شده و پوسیده را از دندان برداشته و سطح دندان را آماده می‌کند.
- برداشت اندازه: اگر نیاز به پرکردن بزرگتری باشد، دندانپزشک ممکن است اندازه دقیق دندان را برداشت کند.
- پرکردن دندان: دندانپزشک لایه‌های مختلفی از ماده پرکننده رزینی را بر روی دندان قرار داده و هر لایه را با استفاده از نور UV یا لیزر مخصوصی تقویت می‌کند. سپس سطح پرکردن را با شکل دهی و تنظیم مناسب تراکم می‌دهد.
- تنظیمات نهایی: پس از پرکردن، دندانپزشک تنظیمات نهایی را بررسی می‌کند و اطمینان حاصل می‌شود که پرکردن به درستی به دندان متصل شده است.
( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )
ترمیم دندان با پروتز اینومر
- آماده‌سازی دندان: دندانپزشک بخش‌های تخریب شده و پوسیده را از دندان برداشته و سطح دندان را آماده می‌کند.
- برداشت اندازه: دندانپزشک اندازه دقیق دندان را برداشت می‌کند.
- ساخت پروتز: بر اساس اندازه‌های برداشت شده، پروتز اینومر ساخته می‌شود. پروتز در آزمایشگاه دندانپزشک ساخته می‌شود.
- قرار دادن پروتز: پس از ساخت پروتز، دندانپزشک آن را در دهان قرار می‌دهد و با استفاده از چسبنده‌های خاصی به دندان متصل می‌کند.
- تنظیمات نهایی: پس از قرار دادن پروتز، دندانپزشک تنظیمات نهایی را بررسی می‌کند و اطمینان حاصل می‌شود که پروتز به درستی به دندان متصل شده است.
ترمیم دندان با پروتز پورسلن
- آماده‌سازی دندان: دندانپزشک بخش‌های تخریب شده و پوسیده را از دندان برداشته و سطح دند
- برداشت اندازه: دندانپزشک اندازه دقیق دندان را برداشت می‌کند.
- ساخت پروتز پورسلن: بر اساس اندازه‌های برداشت شده، پروتز پورسلن ساخته می‌شود. این پروتز از مواد سرامیکی با خواص استحکام و زیبایی بالا تهیه می‌شود.
- قرار دادن پروتز: پس از ساخت پروتز، دندانپزشک آن را در دهان قرار می‌دهد و با استفاده از چسبنده‌های خاصی به دندان متصل می‌کند.
- تنظیمات نهایی: پس از قرار دادن پروتز، دندانپزشک تنظیمات نهایی را بررسی می‌کند و اطمینان حاصل می‌شود که پروتز به درستی به دندان متصل شده است.
چه زمانی به ترمیم دندان نیاز داریم؟
نیاز به ترمیم دندان ممکن است در موارد زیر پیش بیاید:
- پوسیدگی دندان: اگر دندان شما پوسیدگی دارد، نیاز به ترمیم آن و جلوگیری از تخریب بیشتر دندان می‌باشد.
- شکستگی دندان: در صورت شکستگی یا ترک دندان، ترمیم دندان می‌تواند به بازسازی ساختار دندان کمک کند و عملکرد طبیعی دندان را بهبود بخشد.
- سایر تخریب‌ها: ترمیم دندان می‌تواند در مواردی مانند تخریب ناشی از سایش زیاد، سایر آسیب‌ها نظیر شکستگی استخوان فک یا ترمیم دندان‌های شکسته نیز استفاده شود.
- جایگزینی پرکردن‌های قدیمی: اگر پرکردن‌های قدیمی شما خراب شده یا فرسوده شده‌اند، ممکن است نیاز به ترمیم و جایگزینی آنها باشد.
- ایجاد زیبایی: ترمیم دندان گاهی به منظور بهبود ظاهر و زیبایی دندان‌ها انجام می‌شود، مانند ترمیم دندان‌های شکسته یا دندان‌های پوسیده که باعث ناهمواری یا زشتی در لبخند می‌شوند.
پیشنهاد می‌شود در صورتی که فکر می‌کنید دندان خود نیاز به ترمیم دارد، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کرده و وضعیت دندان خود را مورد ارزیابی قرار دهید. دندانپزشک می‌تواند نیازهای خاص شما را بررسی کند و به شما راهنمایی مناسبی برای ترمیم دندان‌هایتان ارائه دهد.
( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )
مزایا و عوارض احتمالی ترمیم دندان
ترمیم دندان باعث بهبود عملکرد و ظاهر دندان‌ها می‌شود و می‌تواند به راحتی درمانی و زیبایی دندان‌ها ایجاد کند. اما همچنین، هر روش ترمیم دندان ممکن است مزایا و عوارض خاص خود را داشته باشد. در زیر، مزایا و عوارض احتمالی ترمیم دندان را بررسی می‌کنیم:
مزایا
- بهبود عملکرد دندان: ترمیم دندان می‌تواند عملکرد دندان را بهبود بخشد و قابلیت جویدن را بهبود دهد.
- بازسازی ساختار دندان: ترمیم دندان می‌تواند ساختار دندان را بازسازی کند و به دندان قدرت و استحکام بیشتری بدهد.
- زیبایی و ظاهر بالا: با استفاده از ترمیم دندان، می‌توان ظاهر دندان را بهبود بخشید و لبخند زیباتری را به دست آورد.
- حفاظت از دندان: ترمیم دندان، می‌تواند در جلوگیری از تخریب بیشتر دندان و پیشرفت پوسیدگی کمک کند.
عوارض احتمالی
- حساسیت دندان: در بعضی از موارد، پس از ترمیم دندان، ممکن است دندان حساسیت نسبت به مواد پرکننده یا تغییرات دمایی نشان دهد.
- عفونت: در صورتی که ترمیم دندان درست انجام نشود یا در صورت وجود عفونت قبلی، ممکن است عفونت در دندان یا بافت اطراف آن رخ دهد.
- نیاز به ترمیم مجدد: در برخی موارد، ترمیم دندان ممکن است نیاز به تعویض یا ترمیم مجدد در طول زمان داشته باشد.
- محدودیت‌های غذایی: بعد از ترمیم دندان، ممکن است برخی محدودیت‌های غذایی وجود داشته باشد، مانند عدم توانایی در خوردن غذاهای سخت یا چسبنده.
- هزینه: ترمیم دندان ممکن است هزینه‌بر باشد، به ویژه در صورتی که از مواد با کیفیت بالا استفاده شود یا نیاز به روش‌های پیشرفته‌تری مانند پروتزهای سرامیکی وجود داشته باشد.
مراقبت‌های لازم بعد از ترمیم دندان
مراقبت‌های لازم پس از ترمیم دندان به مراحل و نوع ترمیمی که انجام شده است، بستگی دارد. اما در اکثر موارد، رعایت مراقبت‌های زیر پس از ترمیم دندان می‌تواند به بازیابی سریع‌تر و موفق‌تر کمک کند:
- رعایت تغذیه مناسب: در اولین روزهای پس از ترمیم دندان، بهتر است از خوردن غذاهای سخت، چسبنده و گرم خودداری کنید. به جای آن، غذاهای نرم و خنک را مصرف کنید تا از آسیب دیدن ترمیم دندان جلوگیری شود.
- اجتناب از فشار و فعالیت‌های سنگین: در روز اول پس از ترمیم دندان، تمامی فعالیت‌هایی که می‌توانند فشار و ضربه به دندان ترمیم شده ایجاد کنند، باید به حداقل برسند. از جمله اجتناب از خوردن و نوشیدن با فشار زیاد، جویدن چیزهای سخت و استفاده از دهانشویه‌های الکلی است.
- پرهیز از تحریکات: از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های ایجاد تحریکات مانند الکل، مواد رنگزا، قهوه و سیگار پس از ترمیم دندان خودداری کنید. این مواد می‌توانند رنگ ترمیم را تغییر دهند و عوارض دیگری نیز ایجاد کنند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: به روش معمول خود برای شستشوی دهان و دندان پایبند باشید. اما در صورتی که دندانپزشک شما توصیه کرده است، ممکن است بخواهید از یک محلول ضدعفونی کننده دهانشویه استفاده کنید.
- مصرف داروها: در صورتی که دندانپزشک شما داروهای تسکینی یا ضد التهابی تجویز کرده است، به دقت دستورات مصرف را دنبال کنید و داروها را طبق توصیه مصرف کنید.
- مراجعه به دندانپزشک: رعایت تعیین شده توسط دندانپزشک برای وقت مراجعه و بررسی دندان پس از ترمیم خود را رعایت کنید. این مراجعات ممکن است شامل بررسی ترمیم، تصویربرداری مورد نیاز و تغییر پانسمان باشد.
( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )
نتیجه گیری
ترمیم دندان می‌تواند بهبود عملکرد و ظاهر دندان را به ارمغان بیاورد. با رعایت مراقبت‌های لازم پس از ترمیم دندان، می‌توانید فرآیند بهبود را تسریع کنید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید. در همه مراحل، مشورت با دندانپزشک خود بسیار مهم است و او می‌تواند به شما راهنمایی‌های دقیق‌تری بدهد. از مزایای ترمیم دندان می‌توان به بهبود عملکرد دندان، بازسازی ساختار دندان، زیبایی و ظاهر بالا و حفاظت از دندان اشاره کرد. اما برخی از عوارض احتمالی شامل حساسیت دندان، عفونت، نیاز به ترمیم مجدد، محدودیت‌های غذایی و هزینه می‌باشند. با رعایت مراقبت‌های پس از ترمیم دندان، می‌توانید فرآیند بهبود را حمایت کنید. این شامل رعایت تغذیه مناسب، اجتناب از فشار و فعالیت‌های سنگین، پرهیز از تحریکات، رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف داروها و مراجعه منظم به دندانپزشک است.
( کلینیک دندانپزشکی دکتر گیاه پور, مرکز ترمیم دندان در امیرآباد )